САМАЕ ВАЖНАЕ

Лукашэнка ў Султанаце Аман. Замежная палітыка як пераадоленьне комплексаў

Аляксандар Лукашэнка другі раз за 30 год свайго прэзыдэнцтва выправіўся ў Султанат Аман. Гэты візыт — яскравая ілюстрацыя таго, што такое сёньняшняя замежная палітыка Беларусі.

Суд у Баўгарыі стаў на бок беларуса, якому адмовілі ў прытулку. Будзе новы разгляд справы

Першапачаткова міграцыйныя ўлады Баўгарыі палічылі, што просьбіту абароны нічога не пагражае ў Беларусі, якую ён пакінуў «бесьперашкодна і легальна».

​​​​​​​400 мёртвых кароваў і скрадзены плот. У BelPol сьцьвярджаюць, што атрымалі закрыты даклад аб стане карупцыі на Гомельшчыне

Большасьць злачынстваў, пералічаных у «Інфармацыйнай запісцы», якой BelPol падзяліўся са Свабодай, не трапляла ў дзяржаўныя СМІ, пра іх ня згадвалася на сайтах судоў. Аднак адразу некалькі згаданых у дакумэнце чыноўнікаў і дырэктараў прадпрыемстваў пакінулі свае пасады неўзабаве пасьля дакладу.

Выдаўцы беларускіх кніг — «Людзі Cвабоды – 2024»

«Працягваючы беларускую справу, мы дапамагаем палітвязьням». Міхал Андрасюк пра новую кнігу пра Алеся Бяляцкага

«За беларускае жыцьцё...» — так называецца новая кніга пра Алеся Бяляцкага — праваабаронцу, палітвязьня, ляўрэата Нобэлеўскай прэміі міру.

«У КДБ сказалі: два варыянты — супрацоўнічаць ці як Пратасевіч». Былая палітзьняволеная Алана Гебрэмарыям у праекце «Скрадзеная маладосьць»

«За мной сачылі, таму я вырашыла ўцякаць позна ўвечары. Было цёмна, я была ў чорным. Я баялася, што ўсё зноў скончыцца затрыманьнем», — Алана Гебрэмарыям, фігурантка «справы студэнтаў» у фільме Свабоды «Скрадзеная маладосьць», расказвае, як вымушаная была пасьля 2,5 года ў калёніі пакінуць Беларусь

Час, калі ссоўваюцца межы. Якімі будуць абрысы пасьляваенных Украіны, Расеі, Беларусі

Менавіта ў гэты момант на нашых вачах зьяўляюцца цьмяныя абрысы будучых украінска-расейскіх межаў, якія на доўгія гады (а хутчэй за ўсё, на дзесяцігодзьдзі) стануць лініямі, якія падзеляць ня толькі дзьве краіны, але і эўрапейскі кантынэнт.

Пяць рэанімабіляў за чатыры апошнія гады. Як выглядае «хуткая» для Лукашэнкі і колькі грошай на яе магло пайсьці зь бюджэту

«Ачмурэнны», «Вандроўка», «Родны край». Сьпіс календароў на беларускай мове на 2025 год

Адрыўныя і квартальныя, настольныя і насьценныя, пра вандроўкі і замкі. Свабода сабрала 10 календароў на 2025 год на беларускай мове. 

«Адзіны лёзунг, які застаецца Лукашэнку: «Магло быць і горш», — Аляксандар Атрошчанкаў

Аўтар і сузаснавальнік выданьня Reform.by Аляксандар Атрошчанкаў канстатуе адсутнасьць грамадзкай цікавасьці да прэзыдэнцкай кампаніі, ацэньвае ролю Ганны Канапацкай і вызначае, як цяпер выглядае «сацыяльны кантракт».

Марш «Яе звалі Ліза», «Палітвязынка», «Нітка Зорка» Ваданосавай, падкаст «Дочкі‐Маткі». Расказваем пра найважнейшыя жаночыя праекты 2024-га

Свабода сабрала найцікавейшыя жаночыя ініцыятывы і праекты 2024 году пра беларусак і для беларусак.

«У сацыял-дэмакратаў бачны намер ісьці на нейкі дыялёг з уладамі Беларусі», — экспэрт пра новы ўрад Літвы

12 сьнежня ў Літве прыняў прысягу і пачаў працу новы ўрад краіны, сфармаваны сацыял-дэмакратамі, якія раней былі ў апазыцыі, але атрымалі пераканаўчую перамогу на выбарах у кастрычніку. Склад новага ўраду камэнтуе літоўскі журналіст Вітаўтас Брувярыс.

«ПіК» Свабоды. У Беларусь трэба ўводзіць міратворчыя сілы, — экс-кандыдат у прэзыдэнты Саньнікаў

Чаго насамрэч баіцца Лукашэнка? Як рэжыму ў Менску ўдавалася адначасна падтрымліваць Асада і пастаўляць зброю сырыйскім паўстанцам? Чаму Беларусь мае быць у NATO? Што рабіць/не рабіць людзям у Беларусі з нагоды 26 студзеня?

Як Лукашэнка ператварыў урадавы гараж ва ўласны аўтабізнэс на дзяржаўныя грошы. РАСЬСЬЛЕДАВАНЬНЕ

Расьсьледаваньне Радыё Свабода высьветліла, якія машыны пастаўляюць для Аляксандра Лукашэнкі, ягонай сям’і, аховы і чыноўнікаў.

«За месяц да гібелі прыслаў мне тэлефон сваёй маці». Размова зь дзяўчынай добраахвотніка «Газа», які загінуў на вайне

Ад 24 лютага 2022 году ва Ўкраіне загінулі больш за 65 беларусаў, якія змагаліся супраць Расеі. Апошнім вядомым выпадкам стала сьмерць 25-гадовага «Газа». Расказваем яго гісторыю.

«Я пераплыла раку, каб эвакуавацца зь Беларусі», — былая палітзьняволеная студэнтка Ксенія Сырамалот у праекце «Скрадзеная маладосьць»

«Гісторыя на Свабодзе». Да сярэдзіны XVI стагодзьдзя назва «Белая Русь» на тэрыторыі сучаснай Беларусі не фіксуецца, — Аляксандар Груша

Ці існавала старажытнаруская мова і старажытнарускі народ, як гэта пішуць у сёньняшняй Расеі? Якая ідэнтычнасьць была дамінуючай у жыхароў Беларусі ў XV стагодзьдзі? Кім лічылі сябе палачане?

Эканоміка: у 2025-м магчымы шокавы варыянт, — Зьміцер Крук

Старшы навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру BEROC, эканаміст Зьміцер Крук падводзіць эканамічныя вынікі году, тлумачыць наступствы для Беларусі ўсё большай залежнасьці ад Расеі і дае два варыянты эканамічнага прагнозу на 2025 год.

Пры першым беларуская мова стала дзяржаўнай, апошні на ёй не гаворыць. Расказваем пра міністраў культуры незалежнай Беларусі

У незалежнай Беларусі зьмяніліся дзесяць міністраў культуры. Некаторыя асаблівага сьледу ў гісторыі не пакінулі, пры іншых дзеячы мастацтва выяжджалі з краіны або траплялі за краты. Расказваем пра ўсіх кіраўнікоў беларускага Мінкульту.

Нялёгкая доля дыктатара. Чаму Лукашэнку так устурбаваў лёс Асада

Лукашэнка вельмі балюча ставіцца да зрынаньня дыктатур і дыктатараў. Для яго ўлада — рэч сакральная, і любы замах на яе — недаравальнае злачынства. Лукашэнка прымае так блізка да сэрца драматычны лёс зрынутых дыктатараў, бо ўсьведамляе, што падобная будучыня можа чакаць і яго.

«Беларусь пасьля 26 студзеня». Што значыць быць беларусам? Тлумачыць сацыёляг Вардамацкі

Што яднае беларускае грамадзтва? Як мяняюцца геапалітычныя перавагі беларускіх грамадзянаў? Як уплыў дыктатуры адбіваецца на нацыянальнай ідэнтычнасьці?

«Беларусы маюць права гуляць у гульні на сваёй мове». Размова з ІТ-спэцыялістам, які пераклаў на беларускую S.T.A.L.K.E.R. 2

Зьміцер зрабіў пераклад гульні з дапамогай штучнага інтэлекту, а пасьля ўручную ўнёс у яго праўкі. Свабода распытала яго, навошта ён займаецца перакладамі гульняў і чаму лічыць гэта карысным.

Што будзе з расейскімі вайсковымі базамі ў Сырыі пасьля падзеньня рэжыму Асада. Аналіз Свабоды

Сказаць «угу», паставіць подпіс — і жыць далей. Як дзяржава выкарыстоўвае дзяцей і моладзь у выбарчай кампаніі

«ПіК Свабоды». «І ў Беларусі магчыма, як у Сырыі», — Фейгін пра тое, як зрынаюць дыктатараў, якія падаваліся непахіснымі

Пра лёс Башара Асада і масавае вызваленьне сырыйскіх палітвязьняў у беларускім кантэксьце пагаворым з расейскім палітыкам, праваабаронцам, адвакатам і блогерам Маркам Фейгіным.

Эміграцыя як абцяжлівы фактар. Праваабаронцы дасьледавалі, як часта беларускі сутыкаюцца з харасмэнтам за мяжой

9 сьнежня адбылася прэзэнтацыя справаздачы «Сэксуалізаваны харасмэнт у беларускай грамадзянскай супольнасьці за мяжой: вынікі апытаньня і рэкамэндацыі», якое падрыхтавала арганізацыя «Прававая ініцыятыва» сумесна зь беларускай праваабаронцай Настай Базар.

Мова ў выгнаньні. Пра моўную сытуацыю беларусаў дома і за мяжой

«Беглымі» — як каменем, шпурнутым у сьпіну — Лукашэнка абразьліва называе тых беларусаў, якія праз рэпрэсіі вымушаныя былі пакінуць радзіму. Сярод іх адчувальная колькасьць беларускамоўных грамадзян.

Вынікі году. Апазыцыя: час стомленасьці, рэфлексій і пераацэнак

2024 год стаў для беларускай дэмакратычнай супольнасьці ў пэўным сэнсе пераломным, бо даў багата падстаў для рэфлексій, пераацэнак таго, у якім пункце палітычнага і гістарычнага працэсу знаходзяцца Беларусь і прыхільнікі перамен.

Вусныя прысуды. Асуджаныя паводле «палітычных» артыкулаў скардзяцца на цяжкасьці з атрыманьнем копій судовых рашэньняў

Крыніцы Свабоды ў юрыдычных колах расказваюць, што асуджаным з палітычных матываў усё часьцей не выдаюць копій судовых пратаколаў і пастановаў.

Страта Сырыі — «магутная поўха» для Расеі

Спатрэбілася 15 гадоў, каб Расея змагла назваць сваю вайсковую інтэрвэнцыю ў грамадзянскай вайне ў Сырыі доказам вяртаньня сваёй сілы і ўплыву на міжнароднай арэне.

«Вершы Дзяніса з-за кратаў — квінтэсэнцыя аптымізму і суцяшэньне нашым душам», — Вольга Івашына

Вершы журналіста-расьсьледніка Дзяніса Івашына, асуджанага больш як на 13 гадоў няволі за прафэсійную дзейнасьць, перасталі даходзіць да родных з-за кратаў пасьля прысуджэньня яму прэміі імя Францішка Аляхновіча.

Запытайся ў Дубаўца. Пра кандыдатаў у прэзыдэнты, якія самі за Лукашэнку, і 1200 асуджаных за яго «абразу»

25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.

«Дарэмна мы не рызыкнулі адмяніць прамыя выбары». Чым Лукашэнку вабіць досьвед Брэжнева

Прэзыдэнцкія выбары 2025 году — першыя за мінулыя тры дзесяцігодзьдзі, на якіх у Аляксандра Лукашэнкі няма рэальных супернікаў.

Падкаст «Архіпэляг БЕЛАГ» прызнаны працай году на Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода

Візуалізаваны падкаст Беларускай службы Радыё Свабода «Архіпэляг БЕЛАГ» расказвае пра карную сыстэму рэжыму Аляксандра Лукашэнкі.

Аналітыкі спрагназавалі, чым скончыцца вайна ў Сырыі: падзе рэжым Асада ці Расея зноў яго ўратуе

Дылема разьвяжацца неўзабаве, піша рэгіянальны рэдактар Радыё Свабода Фруд Бэжан.

«Людзі могуць убачыць зьмяншэньне даходаў». Чаму ўрад вырашыў не рабіць у Беларусі доўгіх выходных

У Літве сёлета будуць 4 дадатковыя выхадныя дні на сьвяты, у Беларусі — пяць, у Расеі — дзевяць. Як доўгія вакацыі ўплываюць на эканоміку.

На труне і на вакне. Цікавосткі пра беларускую выцінанку, якую ўключылі ў сьпіс UNESCO

Беларускую выцінанку ўключылі ў Сьпіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны UNESСO. Яна стала шостым беларускім аб’ектам у гэтым сьпісе, поруч з саломапляценьнем, бортніцтвам, Будслаўскім фэстам, абрадам «Калядныя цары» і Юраўскім карагодам. Рашэньне прынялі сёлета 4 сьнежня.

Гэта выбарчы фарс, і ўлада гэтага ўжо нават не саромеецца, — палітоляг Котаў

Палітоляг, былы супрацоўнік Адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі Анатоль Котаў аналізуе сцэнары выбарчай кампаніі і адказвае на пытаньне, ці атрымае Лукашэнка публічную падтрымку з боку Пуціна.

«ПіК Свабоды». Ордэр на арышт Лукашэнкі можа быць выдадзены ў наступным годзе, — Латушка

Як прыцягнуць да адказнасьці ў Міжнародным крымінальным судзе рэжым Аляксандра Лукашэнкі? Якія асноўныя вынікі другога Стратэгічнага дыялёгу ЗША і беларускага дэмакратычнага руху? Якія зьмены ў Стратэгічным дыялёгу з ЗША могуць адбыцца пасьля ўступленьня на пасаду Дональда Трампа?

Фэстываль касплэю, канцэрт рок-гурту «Псыхея», выстава жывапісу. Якія імпрэзы сёлета адмянялі ў Беларусі і што на гэта ўплывала

Чаму пад забарону трапляюць беларускія мастакі, канцэрты ў гонар традыцыйных сьвятаў і расейскія рэпэры.

Беларускае слова 2024 году — інкамунікада

Як і ў іншых мовах Эўропы і сьвету, у беларускай мове вызначаецца „Слова году“. Сёлета гэта ІНКАМУНІКАДА.

Мэмарандум, які ня здолеў абараніць ад вайны. Чаму не працуюць гарантыі ядзерных дзяржаў

Адмова ад ядзернай зброі зрабіла Ўкраіну ўразьлівай перад вонкавай агрэсіяй. І цяпер Кіеў бачыць гарантыю бясьпекі толькі ў далучэньні да NATO. Беларусь жа імкнецца атрымаць гарантыю бясьпекі ад Расеі, якая выявіла сябе перед усім сьветам у якасьці агрэсара.

Двойчы за кратамі. Расказваем пра палітвязьняў, якія зноў трапілі ў турму пасьля вызваленьня

Свабодзе вядома пра паўторны арышт як мінімум аднаго з памілаваных у 2024 годзе палітзьняволеных. Сярод тых, хто цалкам адбыў пакараньне, такіх выпадкаў значна больш.

Тлумачым з Гурневічам. Граў нацыста і НКВДэшніка, танчыў у Тайляндзе: чым вядомы новы міністар культуры Чарнецкі

У Беларусі новы міністар культуры — Руслан Чарнецкі. Гэта актор тэатра і кіно, які заграў больш за 100 роляў. А яшчэ і танцор, які больш за 2 гады працаваў у Тайландзе, і сьпявак.

«Працу знайшоў праз абвестку, яшчэ калі быў у Беларусі». Як эмігранты шукаюць працу і колькі зь іх хочуць вярнуцца на радзіму

44% мігрантаў захавалі кар’еру без адчувальных стратаў, сьцьвярджаюць аўтары новага сацыялягічнага дасьледаваньня. Расказваем, як беларусы ўладкоўваюцца на эміграцыі.

Другі Стратэгічны дыялёг ЗША і беларускага дэмакратычнага руху абмяркоўвае, як наблізіць зьмены ў Беларусі і быць гатовымі да іх

Другі раўнд Стратэгічнага дыялёгу паміж ЗША і дэмакратычнымі сіламі Беларусі праходзіць 3–4 сьнежня ў Вільні. Першы раўнд прайшоў 6–8 сьнежня 2023 году ў Вашынгтоне.

Мастакі за кратамі. Чаму ўлады перасьледуюць творцаў

У кастрычніку ў Беларусі арыштавалі мастакоў Ігара Рымашэўскага і Людмілу Шчамялёву. Абаім выставілі абвінавачаньні паводле крымінальных артыкулаў, яны знаходзяцца ў СІЗА.

«„Грузінская мара“ вядзе краіну не ў Брусэль, а ў Будапэшт», — Вадзім Дубноў

Палітычны аглядальнік службы «Эхо Кавказа» Радыё Свабода Вадзім Дубноў тлумачыць, чаму ў пратэстоўцаў Грузіі, на ягоную думку, мала шанцаў на перамогу, і аналізуе паралелі з украінскімі і беларускімі вулічнымі пратэстамі.

«ПіК Свабоды». «Гвалт выехаў разам з намі на эміграцыю», — аўтарка справаздачы пра харасмэнт

Чаму беларускі найчасьцей маўчаць пра харасмэнт і ў якіх сфэрах дамаганьні найбольш распаўсюджаныя?