Толькі на Свабодзе

Марш «Яе звалі Ліза», «Палітвязынка», «Нітка Зорка» Ваданосавай, падкаст «Дочкі‐Маткі». Расказваем пра найважнейшыя жаночыя праекты 2024-га

Свабода сабрала найцікавейшыя жаночыя ініцыятывы і праекты 2024 году пра беларусак і для беларусак.

«ПіК» Свабоды. У Беларусь трэба ўводзіць міратворчыя сілы, — экс-кандыдат у прэзыдэнты Саньнікаў

Чаго насамрэч баіцца Лукашэнка? Як рэжыму ў Менску ўдавалася адначасна падтрымліваць Асада і пастаўляць зброю сырыйскім паўстанцам? Чаму Беларусь мае быць у NATO? Што рабіць/не рабіць людзям у Беларусі з нагоды 26 студзеня?

Як Лукашэнка ператварыў урадавы гараж ва ўласны аўтабізнэс на дзяржаўныя грошы. РАСЬСЬЛЕДАВАНЬНЕ

Расьсьледаваньне Радыё Свабода высьветліла, якія машыны пастаўляюць для Аляксандра Лукашэнкі, ягонай сям’і, аховы і чыноўнікаў.

Ток-шоў «Гутаркі»: комікі Ідрак Мірзалізадэ і Міхась Ільін — пра бацькоў і дзяцей

«ПіК Свабоды». «І ў Беларусі магчыма, як у Сырыі», — Фейгін пра тое, як зрынаюць дыктатараў, якія падаваліся непахіснымі

Пра лёс Башара Асада і масавае вызваленьне сырыйскіх палітвязьняў у беларускім кантэксьце пагаворым з расейскім палітыкам, праваабаронцам, адвакатам і блогерам Маркам Фейгіным.

Чые мудрыя словы? ТЭСТ

Пачынальнікі беларускага нацыянальнага руху, навукоўцы, творцы ня раз выказвалі глыбокія й прарочыя думкі пра беларускую мову, якія мусілі ўвайсьці ў сьвядомасьць кожнага з нас. Ці ўвайшлі, ці ведаем?

Падкаст «Архіпэляг БЕЛАГ» прызнаны працай году на Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода

Візуалізаваны падкаст Беларускай службы Радыё Свабода «Архіпэляг БЕЛАГ» расказвае пра карную сыстэму рэжыму Аляксандра Лукашэнкі.

На труне і на вакне. Цікавосткі пра беларускую выцінанку, якую ўключылі ў сьпіс UNESCO

Беларускую выцінанку ўключылі ў Сьпіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны UNESСO. Яна стала шостым беларускім аб’ектам у гэтым сьпісе, поруч з саломапляценьнем, бортніцтвам, Будслаўскім фэстам, абрадам «Калядныя цары» і Юраўскім карагодам. Рашэньне прынялі сёлета 4 сьнежня.

Гэта выбарчы фарс, і ўлада гэтага ўжо нават не саромеецца, — палітоляг Котаў

Палітоляг, былы супрацоўнік Адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі Анатоль Котаў аналізуе сцэнары выбарчай кампаніі і адказвае на пытаньне, ці атрымае Лукашэнка публічную падтрымку з боку Пуціна.

«ПіК Свабоды». Ордэр на арышт Лукашэнкі можа быць выдадзены ў наступным годзе, — Латушка

Як прыцягнуць да адказнасьці ў Міжнародным крымінальным судзе рэжым Аляксандра Лукашэнкі? Якія асноўныя вынікі другога Стратэгічнага дыялёгу ЗША і беларускага дэмакратычнага руху? Якія зьмены ў Стратэгічным дыялёгу з ЗША могуць адбыцца пасьля ўступленьня на пасаду Дональда Трампа?

Беларускае слова 2024 году — інкамунікада

Як і ў іншых мовах Эўропы і сьвету, у беларускай мове вызначаецца „Слова году“. Сёлета гэта ІНКАМУНІКАДА.

Тлумачым з Гурневічам. Граў нацыста і НКВДэшніка, танчыў у Тайляндзе: чым вядомы новы міністар культуры Чарнецкі

У Беларусі новы міністар культуры — Руслан Чарнецкі. Гэта актор тэатра і кіно, які заграў больш за 100 роляў. А яшчэ і танцор, які больш за 2 гады працаваў у Тайландзе, і сьпявак.

«Працу знайшоў праз абвестку, яшчэ калі быў у Беларусі». Як эмігранты шукаюць працу і колькі зь іх хочуць вярнуцца на радзіму

44% мігрантаў захавалі кар’еру без адчувальных стратаў, сьцьвярджаюць аўтары новага сацыялягічнага дасьледаваньня. Расказваем, як беларусы ўладкоўваюцца на эміграцыі.

«ПіК Свабоды». «Гвалт выехаў разам з намі на эміграцыю», — аўтарка справаздачы пра харасмэнт

Чаму беларускі найчасьцей маўчаць пра харасмэнт і ў якіх сфэрах дамаганьні найбольш распаўсюджаныя?

«ПіК Свабоды». Грузінскі журналіст і беларускі праваабаронца пра «сінія пальцы» на пратэстах у Грузіі

У Грузіі працягваюцца пратэсты, бо кіроўная партыя «Грузінская мара» пастанавіла адмовіцца да 2028 году ад перамоваў аб уступленьні ў Эўразьвяз. Грузінскія сілы бясьпекі жорстка разганяюць пратэстоўцаў. Як ацэньваюць пратэсты беларусы, якія жывуць у Грузіі? І які можа быць вынік пратэстаў?

«Скрадзеная маладосьць». Шэсьць гісторый студэнтаў, якія прайшлі праз турму

Дакумэнтальны праект Свабоды «Скрадзеная маладосьць» — гэта шэсьць гісторый студэнтаў, выпускніцы і выкладчыцы, якія правялі больш за два гады ў турме за тое, што далучыліся да пратэсту ў 2020 годзе.

Ці добра вы ведаеце падзеі самай крывавай вайны ў гісторыі Беларусі? ТЭСТ

Сёлета споўнілася 370 гадоў з моманту пачатку самай жорсткай вайны ў гісторыі Беларусі — вайны Маскоўскага царства супраць Рэчы Паспалітай у 1654–1667 гадах. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю той вайны, адкажыце на пытаньні тэсту

«Куды коціцца сьвет». Як прыдумляюць будучыню. Расказвае пісьменьніца Заміроўская

Ці можна сказаць, што творцы — пісьменьнікі, мастакі, стваральнікі кіно — прыдумляюць той сьвет, у якім мы жывём, у тым ліку новыя тэхналёгіі і сацыяльныя нормы?

Як расейскія вайскоўцы стварылі ў Нароўлі фільтрацыйны лягер на пачатку вайны

«ПіК Свабоды». Як блогер Лапшын стаў праваабаронцам пасьля беларускай вязьніцы, а цяпер расказвае сьвету пра турмы Беларусі

Як зрабіць катастрафічную сытуацыю ў турмах Беларусі больш бачнай у сьвеце? Гэта мэтанакіравана робіць былы вязень беларускай турмы блогер Аляксандар Лапшын, які нядаўна падчас лекцый у краінах Азіі расказваў, што перажыў за кратамі на «Валадарцы».

Як узаемадзейнічаюць базы вышуку Беларусі, Расеі, СНД, Інтэрполу. Тлумачаць былы міліцыянт і юрыст

Стала вядома, што ў базу вышуку Расеі дадалі за паўгода амаль 800 беларусаў. Свабода высьветліла, як беларусы трапляюць у базы вышуку Беларусі, Расеі, СНД, Інтэрполу. 

Ток-шоу «Гутаркі»: комікі Ідрак Мірзалізадэ і Міхась Ільін — пра спорт і здароўе

«ПіК Свабоды». «Будзем аддзяляцца ад расейскай рэдакцыі». Новая кіраўніца расказала, што далей будзе зь «Белсатам»

Што зьменіцца на тэлеканале «Белсат» з прыходам на кіраўнічую пасаду былой прадстаўніцы Аб’яднанага пераходнага кабінэту Аліны Коўшык?

Схаваныя скарбы беларускае граматыкі

Беларуская мова здольная пераказаць усе зьявы і эмоцыі ў сьвеце. Але пэўныя самабытныя праявы моўнага багацьця незаслужана адкладзеныя ў далёкую шуфляду. Тэст падвышанай складанасьці, па-школьнаму — „з зорачкай“ (ня ўвесь!). Посьпехаў і новых ведаў!

Дэкаратыўны УНС і прымусовы збор подпісаў. Вынікі тыдня з Карбалевічам

Палітычныя вынікі тыдня камэнтуе Валер Карбалевіч.

«ПіК Свабоды» Што рабіць з далярамі? Ці бегчы ў абменьнікі? Парады экспэртаў

19 лістапада таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы прынесьлі чарговае гістарычнае павышэньне курсу даляра ЗША адносна рубля. Новы курс амэрыканскага даляра складае 3,3937 беларускага рубля. Што гэта азначае для людзей у Беларусі, якія па даўняй традыцыі частку заробкаў мяняюць на даляры?

«ПіК Свабоды». «Калі цябе Зянон пакусаў». Таямніцы са здымкаў «Жыцьцё-маліна» і парады ад Мелказёрава для расейскамоўных беларусаў

Госьць штодзённага этэру «ПіК Свабоды» — папулярны вядоўца Youtube-каналаў «Жыцьцё-маліна» і «Загляне сонца» Мікіта Мелказёраў.

Ці добра вы ведаеце старажытную гісторыю Наваградку? ТЭСТ

Наваградак — адзін з найстарэйшых і найбольш значных для беларускай гісторыі гарадоў. Праверце, ці добра ведаеце яго гісторыю, адкажыце на пытаньні тэсту.

«ПіК Свабоды». Рыкард Юзьвяк: «Шлях Беларусі ў ЭЗ ляжыць праз Маскву»

Ці гатовая Эўропа сама сябе абараняць? Як прадстаўнікі Эўразьвязу і NATO рыхтуюцца да прыходу новай адміністрацыі ў Злучаных Штатах? Ці вераць яны, што ЗША і ЭЗ будуць мець узгодненую палітыку адносна аўтарытарных рэжымаў, такіх як рэжым Лукашэнкі?

Краіны й народы — па-беларуску. Моўны ТЭСТ

Беларусы спрадвеку мелі для некаторых народаў і этнічных групаў Эўропы адметныя назвы. Ці ведаем іх?

«ПіК Свабоды». Супраць усіх ці байкот? Спрэчка Брухана і Вусава пра «бязвыбары»

Ці ёсьць прынцыповая розьніца — галасаваць супраць усіх ці цалкам байкатаваць абвешчаную ўладамі прэзыдэнцкую кампанію? Ці можа выбар тактыкі на нешта паўплываць, калі гадамі выбары не былі сумленнымі і калі амаль з кожнай выбарчай кампаніяй міжнародныя арганізацыі адзначалі пагаршэньне іх умоваў?

«ПіК Свабоды».«У Беларусі выбары — як у „ДНР“ і „ЛНР“», — Саша Філіпенка пра выбары ў ЗША, кампанію ў Беларусі і падставы для аптымізму

Што адбываецца, калі заключаеш угоду з рэжымам і вяртаесься на радзіму. Пра актуальнае гучаньне рамана Сашы Філіпенкі для беларусаў пагаворым з самім пісьменьнікам. Спэктакль паводле «Крэмулятара» неўзабаве пакажуць у Празе.

«Жанчыны з падвышаным пачуцьцём справядлівасьці». Расказваем пра юрыдычную ініцыятыву Partyzanka

Сузаснавальніца Partyzankі Ганна Маціеўская расказала Свабодзе, як паўстала гэтая жаночая ініцыятыва, каму яна дапамагае і ці ўсім бясплатна, а таксама — як беларусы масава сталі выяжджаць зь Літвы ў іншыя краіны.

Пабудзьце карэктарам! Моўны тэст

Міжнародны дзень карэктара адзначаецца 27 кастрычніка — у памяць Эразма Ротэрдамскага, які быў ня толькі філёзафам, але й адным з самых пільных карэктараў у гісторыі. І мы сёньня адчуем смак і адказнасьць гэтае важнае працы. Тэст на вылоўліваньне моўных агрэхаў!

«ПіК Свабоды»: Гарбунова і Кавалеўскі — пра рэалістычныя сцэнары вызваленьня палітвязьняў да выбараў і магчымыя перамовы з рэжымам

На якіх умовах Лукашэнка можа вызваліць палітвязьняў да 26 студзеня? Што адбываецца падчас непублічных перамоваў прадстаўнікоў заходніх краінаў з прадстаўнікамі рэжыму? І якая тут можа быць роля дэмакратычных сілаў?

«Непазьбежны прэзыдэнт». Фільм Віталя Цыганкова паводле праекту «Сьведкі Лукашэнкі»

«Камуніст — забойца!». Як жыхары Слуцку празь недавер да ўладаў спалілі будынак суду разам з судзьдзёй

У 1967 годзе ў Слуцку адбыўся бунт супраць савецкай улады, у выніку якога загінулі судзьдзя і міліцыянт. Сярод яго ўдзельнікаў былі дзеці, а таксама члены КПСС. Публікуем малавядомыя фота тых часоў, дакумэнты, а таксама ўспаміны ўнучкі чалавека, якога случане патрабавалі выдаць ім для самасуду.

Перадвыбарныя абяцанкі Лукашэнкі. Вынікі тыдня з Валерам Карбалевічам

З боку ўлады пачалася «раздача сланоў», што сьведчыць пра сымптомы, што Лукашэнка актыўна пачаў праводзіць перадвыбарчую кампанію, стаў часьцей сустракацца з насельніцтвам.

Беларуская Жанна д’Арк. Хто такая Паліна Шарэнда-Панасюк, якую за кратамі судзілі ўжо тройчы

«Беларуская Жанна д’Арк» Паліна Шарэнда-Панасюк, якая на першым паседжаньні ў сваёй справе назвала суд «сталінскай тройкай» і адмовілася перад ім уставаць, за кратамі ўжо амаль чатыры гады.

«ПіК Свабоды»: За што насамрэч Лукашэнка атрымаў ордэн ад Пуціна

За што насамрэч Лукашэнка атрымаў найвыйшэйшую расейскую ўзнагароду? Ад якой прапановы ці загаду Пуціна яму будзе немагчыма адмовіцца? Публічныя і непублічныя вынікі чарговага візыту кіраўніка Беларусі ў Маскву абмяркоўваем у штодзённым эфіры «ПіК Свабоды» з палітычным аналітыкам Вадзімам Мажэйкам.

«Гродна Азот» пастаўляў угнаеньні ва Ўкраіну праз Расею і Баўгарыю з дапамогай дубайскай кампаніі

Беларускі вытворца мінэральных угнаеньняў «Гродна Азот» пастаўляў сваю прадукцыю ва Ўкраіну пад выглядам вырабленай у Туркмэністане праз кампанію, зарэгістраваную ў Аб’яданых Арабскіх Эміратах грамадзянамі Турэччыны.

«Куды коціцца сьвет». Як дроны мяняюць вайну. Шлях да «робатаў-забойцаў»?

Як дроны мяняюць сучасную вайну? Як працуюць пілёты дронаў, наколькі пашырыліся цалкам аўтаномныя дроны і ці ўжо ажыцьцяўляюцца прагнозы фантастаў пра арміі робатаў?

«Адкрыта змагацца зь беларускай мовай уладам будзе цяжка». Размова з амэрыканскім дасьледнікам моўных паводзін беларусаў Куртам Вулгайзэрам

Адкуль у нас гэтае слова? Моўны ТЭСТ

Многія людзі, нават далёкія ад мовазнаўчай навукі, жыва цікавяцца паходжаньнем словаў. Этымалёгія слова сапраўды бывае нечаканай, сьведчыць пра павароты лёсу народу, а часам і пра крэатыўнасьць майстроў слова.

«Там аказаліся звычайныя нацысты і рэальныя злачынцы», — Мікалай Халезін у праекце «Сьведкі Лукашэнкі» пра задушэньне пратэстаў 2020 году

У праекце «Сьведкі Лукашэнкі» арт-дырэктар Беларускага Свабоднага тэатру Мікалай Халезін адказвае на пытаньне, што пайшло ня так у 2020 годзе, чаму беларусам не ўдалося перамагчы рэжым.

«Гэта было неймаверна дзёрзка». Расказваем, як прайшоў марш гіпі ў Горадні ў часы Брэжнева

У 1971 годзе па цэнтры Горадні прайшоў марш гіпі. Свабода расказвае, як ён прайшоў, чым савецкія гіпі адрозьніваліся ад амэрыканскіх, пры чым тут штаны-клёш і рыдыёпрымачы, а таксама як такое стала магчымым пры таталітарызме.

«Ня будзе Сашкі праз год ці два. Ня ўмее ён», — Мікалай Халезін ў праекце «Сьведкі Лукашэнкі»

Мікалай Халезін у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Беларусы паверылі ў разважлівасьць дыктатара»

Ён прызнаецца, што «такой паўнаты жыцьця, як у 1990-я, больш ніколі не адчуваў», успамінае малавядомыя моманты прэзыдэнцкіх кампаніяў 2001 і 2010 гадоў і заяўляе, што «калі ў жніўні 2020-га Лукашэнку пазваніла Мэркель — гэта была памылка».

Падкаст Свабоды «Архіпэляг БЕЛАГ» — у фінале прэстыжнага міжнароднага конкурсу

Візуалізаваны падкаст Беларускай службы Радыё Свабода «Архіпэляг БЕЛАГ», які расказвае пра карную сыстэму рэжыму Лукашэнк, трапіў у фінал брытанскага журналісцкага конкурсу Асацыяцыі міжнароднага вяшчання (AIB). Пра гэта стала вядома 23 верасня.