Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Акупанты не павінны спаць спакойна». Украінскі партызан — пра падпольле на акупаваных тэрыторыях


Расейскія вайскоўцы ў Мелітопалі
Расейскія вайскоўцы ў Мелітопалі

Выданьне The New York Times апублікавала інтэрвію з украінскім партызанам, які вядзе барацьбу з расейскімі вайскоўцамі на акупаваных тэрыторыях Украіны.

Ён расказаў, як удзельнікі падпольля наводзяць украінскую артылерыю на расейскія аб’екты, падрываюць чыгуначныя шляхі і зьдзяйсьняюць замахі на чыноўнікаў акупацыйнай адміністрацыі.

Суразмоўца выданьня пагадзіўся на размову на ўмовах ананімнасьці і дазволіў напісаць толькі яго кодавае імя Сварог.

Журналісты сустрэліся з партызанам у грузінскім рэстаране ў Запарожжы, піша «Настоящее время». Сварог расказаў, што ён дзейнічае ў Мелітопалі, горадзе ў Запароскай вобласьці, які ўдалося заняць расейскім вайскоўцам. Па словах суразмоўцы NYT, раней ён трэніраваўся з «Правым сэктарам» і «Нацкорпусам». Бліжэй да пачатку расейскага ўварваньня Сілы спэцыяльных апэрацый Украіны заняліся стварэньнем больш структураванай праграмы па падрыхтоўцы патэнцыйных падпольшчыкаў. Іх вучылі рабіць дывэрсіі, працаваць з выбухоўкай і хаваць зброю.

Пасьля ўварваньня Расеі ва Ўкраіну Сварог атрымаў каардынаты сховішча пад Мелітопалем, дзе знайшоў выбухоўку, дэтанатары, аўтаматы Калашнікава, гранатамёт і два пісталеты з глушыцелямі.

Сварог расказаў падрабязнасьці адной зь вясновых вылазак у Мелітопалі, калі ён разам зь іншымі партызанамі ноччу замінаваў машыну на стаянцы каля паліцэйскага пастарунку. Папярэдне яны адключылі вулічнае асьвятленьне ў раёне, каб застацца незаўважанымі. Байцы заклалі выбуховае прыстасаваньне ў колавую арку аўтамабіля. Ад выбуху загінуў адзін паліцыянт, яшчэ адзін быў паранены.

Сварог расказаў таксама пра ўдзел ягонай ячэйкі ў падрыве машыны Алега Шостака, украінца, які ўступіў у «Адзіную Расею». Пры выбуху Шостак быў паранены.

Па словах партызана, мэта іх працы — паслаць сыгнал расейскім войскам і іх саюзьнікам, што тыя «ніколі ня будуць у бясьпецы».

«Мэта палягае ў тым, каб паказаць акупантам, што ў іх няма дома, што яны не павінны ўладкоўвацца, што яны не павінны спаць спакойна», — сказаў Сварог у інтэрвію.

Ён удакладніў, што калябарантамі партызаны лічаць паліцыянтаў, муніцыпальных і абласных службоўцаў, настаўнікаў, якія згаджаюцца працаваць па расейскай праграме. Пры гэтым ён не адносіць да калябарантаў пажарных, лекараў і работнікаў ЖКГ. Таварыш Сварога Вікінг, зь якім таксама ўдалося пагаварыць журналістам, падкрэсьліў, што гаворка не ідзе пра напады на настаўнікаў, яны толькі ганьбуюць іх, распаўсюджваючы антыкалябаранцкія ўлёткі. Суразмоўца выданьня прыводзіць прыклад адной з такіх улётак, якая зьявілася нядаўна. На ёй было прозьвішча дырэктара школы, яго фатаздымак і фраза: «За супрацоўніцтва з расейцамі будзе адплата».

NYT таксама піша са спасылкай на сваю крыніцу пра атручэньне ў Запароскай вобласьці, ад якога загінула каля 15 расейскіх салдат, і пра дывэрсію на элеватары ў Херсонскай вобласьці, якая перашкодзіла расейскім сілам вывезьці 60 000 тон збожжа. Ніводная з апэрацый ня можа быць спраўджана незалежна, агаворваецца газэта.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG