Кіраўнік ініцыятыўнага штабу Сьвятланы Ціханоўскай Сяргей Ціханоўскі і ягоныя паплечнікі знаходзіцца за кратамі праз абвінавачаньне ў крымінальнай справе. Што думаюць пра гэта іншыя прэтэндэнты ў кандыдаты на прэзыдэнты, высьвятляла Свабода.
Сяргею Ціханоўскаму і ягоным папечнікам выставілі абвінавачаньні паводле часткі 1 артыкулу 342 КК (арганізацыя і падрыхтоўка дзеяньняў, якія груба парушаюць грамадзкі парадак). Аднаму з затрыманых выставілі таксама абвінавачаньне паводле артыкулу 364 за «гвалт у дачыненьні да супрацоўнікаў органаў унутраных справаў».
Прэс-служба Валера Цапкалы: «Заклікаем да максымальнай адкрытасьці і галоснасьці гэтага працэсу»
Кіраўнік прэсавай службы Валера Цапкалы Аляксей Урбан заявіў, што яны пакуль ня робяць ацэнак таму, што адбываецца зь Сяргеем Ціханоўскім.
«Але мы хочам заклікаць да максымальнай адкрытасьці і галоснасьці гэтай справы, — заявіў Аляксей Урбан. — У прыватнасьці, прыцягнуць да ўдзелу ў гэтым працэсе ня толькі АБСЭ, міжнародныя структуры, дыпляматаў, але і Камісію правоў чалавека. І абавязкова з удзелам сродкаў масавай інфармацыі — каб працэс быў максымальна адкрытым».
Андрэй Дзьмітрыеў: «Гэта палітычная справа супраць усіх, хто сёньня спрабуе гаварыць праўду»
Лідэр «Гавары праўду» Андрэй Дзьмітрыеў 10 гадоў таму сам быў асуджаны паводле 342-га артыкулу Крымінальнага кодэксу.
«Я лічу, што гэты артыкул і па сёньняшні дзень выкарыстоўваецца выключна ў палітычных мэтах, каб ня даць людзям магчымасьці гаварыць праўду, — заявіў ён. — Таму для мяне затрыманьне Сяргея Ціханоўскага зьяўляецца цалкам незаконным. Усе мы бачылі гэта відэа. Дзе там гвалт над міліцыянтам? Там гвалт над грамадзкай думкай і грамадзянскімі правамі чалавека.
Безумоўна, гэта палітычная справа, і яна супраць усіх тых, хто сёньня спрабуе гаварыць праўду пра тое, што адбываецца ў Беларусі. Я балятуюся ў прэзыдэнты, каб гэтая магчымасьць была ў кожнага – незалежна ад таго, падабаецца гэта ўладзе ці не».
Сяргей Чэрачань: «Правакацыі, якія ладзяцца ўладай, накіраваныя толькі на адно — на ўтрыманьне ўлады»
На думку старшыні БСДГ Сяргея Чэрачня, на дэмакратычных кандыдатаў ідзе сапраўдны, непрыхаваны ціск
«Відавочна, што ідзе ціск на дэмакратычных кандыдатаў, на дэмакратычныя сілы, якія робяць усё неабходнае, каб у нашай краіне адбыліся перамены, каб адбылася зьмена ўлады, — заявіў ён. —. І каб краіна мела магчымасьць правесьці пэўныя рэформы рухацца наперад да новай Беларусі, да новага жыцьця.
Ціск ідзе сапраўдны, ціск непрыхаваны, і мы разумеем, што правакацыі, якія ладзяцца ўладай, накіраваныя толькі на адно – на ўтрыманьне ўлады.
Мы ўсьведамляем усю складанасьць сытуацыі, што далей будзе толькі горш, але рукі ў нас не апускаюцца, і мы ў межах нашай кампаніі, нашай каманды зробім усё, каб гэтыя зьмены адбыліся».
Мікалай Казлоў: «Не Ціханоўскі будзе несьці адказнасьць, а тыя людзі, якія правакацыю ўчынілі»
Старшыня АГП Мікалай Казлоў перакананы, што адбываецца палітычны перасьлед апанэнтаў, прычым правакацыя арганізавана абуральна груба.
«Усе мы бачылі відэазапіс: правакацыя рабілася абуральна груба, як і ўсё тое, што цяпер робіць дзяржава.
Мне здаецца, што тыя людзі, якія плянавалі гэтую правакацыю і ўчынілі яе, у найбліжэйшай будучыні панясуць крымінальную адказнасьць. Не Ціханоўскі будзе яе несьці, а тыя людзі, якія гэту правакацыю сплянавалі, санкцыянавалі, далі каманду, ажыцьцявілі.
Дарэчы, і ў мінулую нядзелю таксама рыхтавалася правакацыя, былі там камяні, цэгла, брукаванка. Лукашэнка разумее, што ўтрымае ўладу толькі з дапамогай сілы і правакацый. Усё, што засталося ў Лукашэнкі — гэта сілавыя структуры, якія выконваюць карныя функцыі», — мяркуе Мікалай Казлоў.
Юрась Губарэвіч: «Усё шыта белымі ніткамі»
На думку Юрася Губарэвіча, правакацыя была зьнята не з аднаго ракурсу, і цалкам відавочна, што распрацаваная і зьдзейсьненая яна была супрацоўнікамі міліцыі.
«Усё шыта белымі ніткамі. Я думаю, пэрспэктывы гэтая справа нармальным судзе ня мае. Але сытуацыя ў нашай краіне такая, што самыя абсурдныя правакацыі ўлада звычайна рэалізуе і даводзіць да канца. Таму можна чакаць, што наступныя некалькі месяцаў Ціханоўскі правядзе за кратамі — якраз усю выбарчую кампанію. Дзеля гэтага правакацыя і рабілася. Але нейкае канчатковае рашэньне, думаю, будзе ўжо пасьля выбараў», — лічыць Юрась Губарэвіч.
Ганна Канапацкая: «Прымяненьне сілы да ўсіх удзельнікаў выбарчай кампаніі недапушчальнае»
Ганна Канапацкая кажа, што ёй як юрысту складана камэнтаваць, ня бачыўшы матэрыялаў справы і дакумэнтаў, абвінавачаньні, выстаўленыя Сяргею Ціханоўскаму і ягоным паплечнікам.
«У любым выпадку, у дачыненьні да ўсіх кандыдатаў, сяброў ініцыятыўных груп і ўдзельнікаў выбарчай кампаніі недапушчальна прымяняць сілу», — коратка пракамэнтавала справу Ціханоўскага Ганна Канапацкая.
Вольга Кавалькова: «Апроч рэпрэсій, у Лукашэнкі няма іншых мэтадаў утрыманьня ўлады»
Вольга Кавалькова лічыць, што крымінальная справа, заведзеная на Сяргея Ціханоўскага, цалкам палітычна матываваная і сфабрыкаваная.
«Барацьба з палітычнымі апанэнтамі шляхам правакацый і рэпрэсій паказвае слабасьць Лукашэнкі. Апроч рэпрэсій, у яго няма іншых мэтадаў утрыманьня ўлады. Сёньня немагчыма схаваць яго нізкі рэйтынг, бо тысячы людзей стаяць у чэргах па свабоду, па перамены. На вуліцах адбываецца народны імпічмэнт Лукашэнку.
Я патрабую неадкладна спыніць перасьлед Сяргея Ціханоўскага і яго каманды і і вызваліць іх, спыніць ціск на ўсіх актывістаў і беларусаў, якія сёньня выступаюць з альтэрнатыўнай уладзе думкай.
Сёньня беларускае грамадзтва павінна быць салідарным з камандай Сяргея, бо наша праваахоўная і судовая сыстэма выконвае функцыю рэпрэсіўнага мэханізму супраць сваіх грамадзян. А зьмяніць гэта можна толькі са зьменай улады», — кажа Вольга Кавалькова.
Алесь Таболіч: «Трэба ўсім альтэрнатыўным кандыдатам сабрацца і абмеркаваць стратэгію выбараў»
Алесь Таболіч прапануе ўсім альтэрнатыўным кандыдатам кансалідавацца, выпрацаваць агульную пазыцыю і падтрымліваць адзін аднаго.
«Зразумела, супраць Ціханоўскага была арганізаваная правакацыя. Мы літаральна на наступны дзень былі ў Горадні, і нам расказвалі відавочцы, як усё было. Мы часьцяком побач з паплечнікамі Ціханоўскага праводзім пікеты — і ў нас, і ў іх ідзе нармальны мірны працэс збору подпісаў, ніякіх заклікаў да непарадкаў не бывае. Тое, што Сяргею інкрымінуюць крымінальную справу, гэта ненармальна. Ідзе «зачыстка» палітычнага поля, зьнішчэньне апанэнтаў.
А правакацыі з боку ўладаў будуць працягвацца. Таму трэба ўсім альтэрнатыўным кандыдатам сабрацца і абмеркаваць стратэгію гэтых выбараў і разьвіцьця краіны. Рэальна, каб тыя людзі, якія працуюць актыўна, ладзяць пікеты (а такіх 6–7 ініцыятыўных груп), сабраліся і пагаварылі. Пройдуць яны ці ня пройдуць, пойдуць Цапкала і Бабарыка далей у палітыку ці не, але павінна быць нармальная грамадзкая пазыцыя. Трэба, каб мы адзін аднаго падтрымлівалі, — перакананы Алесь Таболіч.
Затрыманьні Ціханоўскага і яго прыхільнікаў. Што трэба ведаць
- Сяргей Ціханоўскі — відэаблогер, аўтар Youtube-каналу «Страна для жизни». Зьбіраўся балятавацца ў прэзыдэнты на выбарах 2020 году, але ягонай ініцыятыўнай групе адмовілі ў рэгістрацыі, калі ён быў у зьняволеньні. Але зарэгістравалі групу ягонай жонкі Сьвятланы Ціханоўскай, блогер стаў кіраўніком гэтай групы.
- У Горадні а 20-й гадзіне 29 траўня Сяргея Ціханоўскага затрымалі супрацоўнікі АМАПУ падчас перадвыбарчага пікету за вылучэньне ў прэзыдэнты ягонай жонкі. Абставіны затрыманьня нагадвалі тыя, пра якія раней казаў Лукашэнка.
- Гэта адбылося пасьля таго, як невядомая жанчына, якую сьведкі называлі правакатаркай, кідалася на блогера і спрабавала трымаць яго за вопратку. Яна патрабавала, каб Ціханоўскі адказаў, чаму ў Горадні няма яго жонкі. Ціханоўскі намагаўся сысьці ад жанчыны — зьявілася міліцыя.
- Літаральна праз паўхвіліны прыбеглі супрацоўнікі АМАП і затрымалі Сяргея Ціханоўскага, які знаходзіўся за некалькіх мэтраў ад эпіцэнтру. Пазьней затрымалі таксама шэраг паплечнікаў Ціханоўскага. МУС паведаміла пра крымінальную справу за «гвалт супраць міліцыянтаў».
- На лецішчы Ціханоўскага нібыта знайшлі 900 тысяч даляраў. Жонка мяркуе, грошы маглі падкінуць.
- 14 сьнежня 2021 году Сяргея Ціханоўскага асудзілі на 18 гадоў зьняволеньня, прызнаўшы вінаватым паводле чатырох артыкулаў Крымінальнага кодэксу: ч. 1 арт. 293 (арганізацыя масавых беспарадкаў), ч. 3 арт. 130 (распальваньне сацыяльнай варожасьці); ч. 2 арт. 191 (перашкода працы ЦВК, заяву на яго падала старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына), ч. 1 арт. 342 (арганізацыя дзеяньняў, што груба парушаюць грамадзкі парадак).
- Пасьля прысуду Ціханоўскі спачатку трапіў у папраўчую калёнію № 15 Магілёва. Але ў жніўні 2022-га яму ўзмацнілі рэжым і перавялі на 3 гады ў турму № 8 у Жодзіне, дзе зноў судзілі і дадалі яшчэ 1,5 года зьняволеньня за «непадпарадкаваньне патрабаваньням адміністрацыі». Агулам тэрмін зьняволеньня Сяргея Ціханоўскага цяпер складае 19,5 года.
- З сакавіка 2023 году сваякі Сяргея Ціханоўскага не атрымліваюць аніякай інфармацыі ад яго.
- Беларускія праваабаронцы прызналі Ціханоўскага палітычным зьняволеным.
- ПА АБСЭ і Эўрапарлямэнт патрабавалі вызваленьня Ціханоўскага, Статкевіча і іх паплечнікаў.
