Беларусь падпісала з Расеяй пагадненьне аб гарантыях бясьпекі, а Пуцін паабяцаў разьмясьціць у Беларусі «Орешник»

Аляксандар Лукашэнка і Ўладзімір Пуцін. Архіўнае фота

Беларусь падпісала з Расеяй пагадненьне аб гарантыях бясьпекі, якое за некалькі тыдняў да падпісаньня расейскія СМІ назвалі «знакавым», але ніякіх дэталяў яго зьместу не ўдакладнялі.

Подпісы пад дакумэнтам на пасяджэньні Вышэйшага дзяржаўнага савету ў Менску 6 сьнежня паставілі кіраўнікі дзьвюх дзяржаваў Аляксандар Лукашэнка і Ўладзімір Пуцін, перадае дзяржаўнае агенцтва БелТА.

«Размова ў тым ліку ідзе і пра расейскую тактычную ядзерную зброю, разьмешчаную на прапанову прэзыдэнта Беларусі на тэрыторыі беларускай рэспублікі», — цытуе БелТА Пуціна.

БелТА таксама паведамляе, што Лукашэнка папрасіў Пуціна разьмясьціць на тэрыторыі Беларусі «новыя сыстэмы ўзбраеньня, і перш за ўсё „Орешник“». «Гэта супакоіла б некаторыя розумы», — цытуе агенцтва Лукашэнку.

Пуцін паабяцаў, што гэтыя запыты будуць задаволеныя, піша БелТА. «Разьмяшчэньне такіх комплексаў магчымае, — заявіў ён. — Гэта стане магчымым у другой палове наступнага году».

Пуцін таксама заявіў, што «Орешник» у Беларусі будзе ўваходзіць у комплекс расейскіх Ракетных войскаў стратэгічнага прызначэньня, але вызначэньне цэляў будзе за Менскам, піша расейскае дзяржаўнае агенцтва ТАСС.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Вальфовіч заявіў, што Лукашэнка мае «ядзерны чамаданчык» і «чырвоную кнопку». Раней Расея гэта абвяргала

Пагадненьне анансавалі з восені. Сёлета ў верасьні міністар замежных спраў Беларусі Максім Рыжанкоў заявіў, што падпісаньне гэтага дакумэнту прымеркавалі да 25-годзьдзя падпісаньня пагадненьня аб саюзнай дзяржаве.

«Да 25-годзьдзя падпісаньня пагадненьня аб саюзнай дзяржаве, якое будзем сьвяткаваць сёлета ў сьнежні, мы плянуем падпісаць з Расеяй міждзяржаўнае пагадненьне аб гарантыях бясьпекі дзьвюх краін, дзе будзе закладзены прынцып выкарыстаньня ядзернай зброі і звычайнага ўзбраеньня, а таксама мэтадаў абароны абедзьвюх краін, якія ўваходзяць у склад саюзнай дзяржавы», — заявіў Максім Рыжанкоў.

У кастрычніку амбасадар Расеі Барыс Грызлоў заявіў, што ў пагадненьне ўключаныя палажэньні, зьвязаныя з разьмяшчэньнем расейскай тактычнай ядзернай зброі ў Беларусі. Зброя, сказаў дыплямат, зьяўляецца дзейным інструмэнтам ваеннага стрымліваньня магчымых актаў агрэсіі, а таксама папярэджаньня намераў праводзіць правакацыі на заходнім флянгу саюзнай дзяржавы.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Амбасадар Грызлоў заявіў, што Масква дапаможа Лукашэнку ліквідаваць «беспарадкі» на прэзыдэнцкіх выбарах 2025 года

Вядомы сваёй падтрымкай уладаў Беларусі экспэрт Яўген Прэйгерман паведаміў, што ініцыятарам падпісаньня такога пагадненьня выступіў беларускі бок, і патлумачыў прычыны гэтай ініцыятывы.

«Лёгіка беларускіх уладаў, падобна, ідэнтычная таму, што можна назіраць у паводзінах краін усходняга флянгу NATO, якія ніколі не прапускаюць нагоды настаяць на новых дакладна прапісаных абаронных абавязаньнях з боку ЗША і іншых хаўрусьнікаў», — патлумачыў ён.

Паводле яго, Беларусь разглядае гэтыя двухбаковыя гарантыі як пралёг да будучых шматбаковых гарантый, якія Менск хоча атрымаць пасьля завяршэньня расейска-ўкраінскай вайны.

«Для беларускіх інтарэсаў крытычна, каб перамовы выйшлі за межы толькі спыненьня агню і закранулі некаторыя фундамэнтальныя пытаньні будучай сыстэмы эўрапейскай бясьпекі. Калі гэтага не адбудзецца, двухбаковыя гарантыі бясьпекі, якія Менск атрымлівае ад Расеі, могуць яшчэ больш умацаваць ваеннае разьмежаваньне ў Эўропе ў стылі „жалезнай заслоны“», — перакананы Яўген Прэйгерман.

Новыя расейскія базы і ўдзел беларусаў у вайне з Украінай?

Публічны прадстаўнік арганізацыі колішніх супрацоўнікаў беларускіх сілавых структур BelPol Мацьвей Купрэйчык 5 сьнежня ў Вашынгтоне на слуханьнях Камісіі ЗША па бясьпецы і супрацы ў Эўропе (Хэльсынская камісія) заявіў, што гэтае пагадненьне дазволіць Маскве разьмясьціць на тэрыторыі Беларусі новыя вайсковыя базы і кантынгенты войскаў.

Апроч таго, паводле яго, пагадненьне прадугледжвае магчымасьць адпраўкі беларускіх грамадзян на вайну з Украінай «для абароны тэрытарыяльнай цэласнасьці Расеі», перадало выданьне «Позірк».

Як паведаміў Мацьвей Купрэйчык, у распараджэньні BelPol ёсьць мноства дакумэнтаў, якія даказваюць павелічэньне вайсковай падтрымкі Расеі рэжымам Лукашэнкі. Паводле яго, аб’ем паставак беларускага ВПК у 2023 годзе ў Расею склаў 422 мільёны даляраў, а за 8 месяцаў 2024 году — 459 мільёнаў даляраў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Як расейскія вайскоўцы стварылі ў Нароўлі фільтрацыйны лягер на пачатку вайны

Якія краіны падпісваюць пагадненьні аб гарантыях бясьпекі

Украіна пасьля пачатку расейскага ваеннага ўварваньня, якое пачалося пры падтрымцы кіраўніцтва Беларусі і зь беларускай тэрыторыі, актыўна падпісвае з заходнімі краінамі двухбаковыя пагадненьні аб гарантыях бясьпекі. Цяпер падпісана больш за 20 такіх двухбаковых пагадненьняў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: ЭЗ узгадніў праект аб гарантыях бясьпекі для Украіны. Пагадзіліся ня ўсе

Сёлета ў чэрвені такі ж дакумэнт падпісалі прэзыдэнты ЗША і Ўкраіны Джо Байдэн і Ўладзімір Зяленскі.

Тады бакі заявілі, што падпісаная дамова павінна стаць крокам на шляху да будучага сяброўства Ўкраіны ў NATO і пацьвярджае падтрымку ЗША ў абароне ўкраінскага сувэрэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасьці.

«Для гарантаваньня бясьпекі Ўкраіны абодва бакі прызнаюць, што Ўкраіна патрабуе значнай вайсковай сілы, моцнага патэнцыялу і сталых інвэстыцый у сваю абаронна-прамысловую базу, якія б адпавядалі стандартам Паўночнаатлянтычнага альянсу», — адзначаецца ў двухбаковым дакумэнце.

Пагадненьне замацавала намер ЗША надаваць доўгатэрміновую матэрыяльную, навучальную, тэхнічную, выведную, абаронна-прамысловую, інстытуцыйную і іншую падтрымку для «разьвіцьця ўкраінскіх сіл бясьпекі і абароны, здольных абараніць сувэрэнную, незалежную, дэмакратычную Ўкраіну і стрымаць будучую агрэсію»

У выпадку збройнага нападу на Ўкраіну або пагрозы такога нападу амэрыканскія і ўкраінскія адказныя асобы, згодна з дамовай, павінны цягам 24 гадзін правесьці сустрэчу, каб пракансультавацца і вызначыць, якой дадатковай абароннай дапамогі патрабуе Ўкраіна.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: ЗША і Ўкраіна падпісалі дамову пра бясьпеку. Што яна прадугледжвае?