Навумчык: Як 30 год таму недаацанілі Лукашэнку

30 гадоў таму ў Беларусі адбыўся першы тур прэзыдэнцкіх выбараў, у якім найбольш галасоў, амаль 45%, набраў Аляксандар Лукашэнка. Апытаньні перад выбарамі аддавалі перавагу тагачаснаму прэм’еру Кебічу. Менавіта Кебіча, а не Лукашэнку, у якасьці асноўнага канкурэнта ўспрымала і найбольш крытыкавала і тагачасная апазыцыя.

Госьць «ПіКу Свабоды» – журналіст і аўтар кніг пра 1990-я гады Сяргей Навумчык. Акурат цяпер спадар Сяргей дарабляе другое выданьне кнігі «Дзевяноста чацьвёрты».

Ці сапраўды антыкамуністы на пачатку 1990-х недаацанілі палітычны патэнцыял Лукашэнкі?

«Калі браць яго асобу, то часткова з гэтым можна было згадзіцца. Рыхтуючы другое выданьне сваёй кнігі «Дзевяноста чацьвёрты», я перачытаў шмат матэрыялаў, дакумэнтаў, газэтных публікацый. І ўсё ж не магу пагадзіцца, што недаацэньвалі. У кастрычніку 1993 году апазыцыя БНФ прыняла заяву, у якой патрабавала пазбавіць Лукашэнку дэпутацкіх паўнамоцтваў за тое, што ён выступае супраць незалежнасьці Беларусі. Мы прыводзілі цэлы шэраг аргумэнтаў», — кажа Навумчык.

Цалкам размову глядзіце ў відэафармаце на Youtube.

Ён прыгадвае, што ў той час Лукашэнка актыўна езьдзіў у Маскву і патрабаваў ліквідацыі беларускай незалежнасьці, аб’яднаньня з Расеяй. У канцы жніўня 1993 году Васіль Быкаў прысьвяціў Лукашэнку цэлы артыкул у «Народнай газеце».

«Быкаў пісаў пра небясьпеку таго, за што выступае Лукашэнка. Артыкул называўся «Дзеля ўлады яны гатовыя аб’яднацца з самім д’яблам». Калі ўжо Быкаў ня можа пераканаць, то пра што мы ўвогуле гаворым? Што маглі зрабіць нейкія дэпутаты? Да пачатку 1994 году пра Лукашэнку ўсё было сказана. Людзі, якія за яго прагаласавалі, не ўспрымалі беларускую незалежнасьць як каштоўнасьць. Яны выступалі супраць незалежнасьці. Бо ў гонцы з Кебічам, хто хутчэй аб’яднае грашовыя сыстэмы, у Лукашэнкі лексыка была больш энэргічная. Грамадзтва яшчэ ня было гатовае да прэзыдэнцтва, таму мы выступалі супраць увядзеньня гэтай пасады. Але мы больш баяліся прыходу Кебіча», — кажа Навумчык.