Да такой высновы прыйшлі журналісты Расейскай службы ВВС на аснове пайменнага сьпісу загінулых, які вядзе рэдакцыя на аснове адкрытых крыніцаў.
Журналісты ВВС і «Медиазоны» разам з камандай валянтэраў адсочваюць паведамленьні пра гібель вайскоўцаў, якія публікуюцца рэгіянальнымі адміністрацыямі, сваякамі і сябрамі, а таксама зьяўляюцца ў публічных рэестрах. На канец сьнежня ім удалося ўстанавіць імёны больш як 40 тысяч расейцаў, якія загінулі за ўвесь час уварваньня ва Ўкраіну. Паводле ацэнкі, рэальная колькасьць загінулых можа быць як мінімум у два разы вышэйшая.
З улікам вайскоўцаў падразьдзяленьняў сэпаратыстаў, якія не ўваходзяць у падлік, колькасьць загінулых можа перавышаць 100 тысяч. Яшчэ 200 тысяч, як мяркуецца, былі цяжка параненыя і ня могуць вярнуцца ў шыхт.
З устаноўленых імёнаў 15520 загінулі летась, а сама меней 24100 — у 2023-м. Найбольшыя страты за ўвесь час вайны Расея панесла зімой сёлета — падчас спробы наступу ў Данбасе. Зь сярэдзіны сьнежня па сакавік тэмп прыросту стратаў у два разы перавышаў сярэднія паказчыкі 2022 году, расказвае ВВС.
Зьмяніўся і дэмаграфічны склад стратаў. У 2022 годзе тыповаму расейцу, які загінуў на фронце, быў 21 год, гэта быў вайсковец-кантрактнік. Сёлета тыповы расейскі вайсковец, забіты ва Ўкраіне, — гэта 34-гадовы зьняволены, які адправіўся на фронт проста з калёніі, сьведчыць статыстыка.
Вялікая доля стратаў прыпадае на пераважна бедныя рэгіёны, якія адчуваюць недахоп прыродных рэсурсаў. Па падліках ВВС, для жыхароў Тувы і Бураціі імавернасьць быць забітым на вайне ва Ўкраіне ў гэтым годзе была ў 30-40 разоў вышэйшая, чым для масквічоў. Аднак большасьць расейскіх вайскоўцаў, якія загінулі ва Ўкраіне, — гэта славяне і, у першую чаргу, этнічныя расейцы, гаворыцца ў дасьледаваньні.
Вясной 2022 году доля славянскіх імёнаў у сьпісах загінулых складала 75%, расказвае ВВС. Увесну 2023 яна вырасла да 85%.
Дзьве траціны ўсіх устаноўленых загінулых — гэта тыя, хто да пачатку ўварваньня ня быў зьвязаны з арміяй — мабілізаваныя, зьняволеныя, добраахвотнікі і найміты, вынікае з аналізу. У шматлікіх выпадках працэс падрыхтоўкі такіх вайскоўцаў доўжыцца ўсяго некалькі дзён. Нават у Савецкім Саюзе салдат тэрміновай службы перад адпраўкай у Афганістан трэніравалі 4-6 месяцаў, адзначае ВВС.
Ні Масква, ні Кіеў не раскрываюць сваіх стратаў у вайне ва Ўкраіне, расказваючы толькі пра страты праціўніка. Бакі ваенных канфліктаў схільныя перабольшваць свае посьпехі і прымяншаць няўдачы. Дасьледаваньне ВВС і «Медиазоны» — адна з найважнейшых незалежных ацэнак колькасьці загінулых.
Заходнія СМІ неаднаразова пісалі, што Ўкраіна хавае страты сваіх вайскоўцаў і ад саюзьнікаў. Адну з апошніх ацэнак заходніх выведак па загінулых давала ў жніўні газэта The New York Times. Сьцьвярджалася, што на вайне загінулі да 120 тысяч расейскіх і да 70 тысяч украінскіх вайскоўцаў. Агульную колькасьць стратаў зь цяжка параненымі крыніцы выданьня ацанілі ў 500 тысяч.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
